Η βαλεριάνα είναι ένα πολυετές φυτό με εξαιρετικά ποικίλη μορφολογία. Τα λουλούδια της ανθίζουν από τον Μάιο έως τον Αύγουστο. Υπάρχουν 150 είδη Βαλεριάνας κύριως σε εύκρατες χώρες , από τα οποία τέσσερα είναι επίσημα στην Ευρώπη. Η κύρια βιοδραστική ουσία της Valeriana officinalis είναι το βαλερενικό οξύ, το οποίο βρίσκεται στο αιθέριο έλαιο της ρίζας. Η βαλεριάνα έχει μια πολύ ιδιαίτερη μυρωδιά η οποία όμως γίνεται αντιληπτή μόνο στη ρίζα και κυρίως αφού αποξηρανθεί. Τα εκχυλίσματα της βαλεριάνας που χρησιμοποιούνται ως συμπλήρωμα διατροφής, έχουν ένα ισχυρό άρωμα, εν αντιθέσει με το φρέσκο φυτό που είναι άοσμο.

Συνέργεια με άλλα βότανα

Η βαλεριάνα παρουσιάζει συνεργιστική δράση με άλλα βότανα με παρόμοιες ιδιότητες. Χαρακτηριστικός είναι ο συνδυασμός της με ηρεμιστικά και υπναγωγά βότανα όπως είναι ο Λυκίσκος (Hops), η Πασιφλώρα (passion flower) και το βάλσαμο λεμονιού (Melissa officianalis). Συμπληρώματα διατροφής που προορίζονται για την αντιμετώπιση της αϋπνίας συνήθως περιέχουν ένα μίγμα των παραπάνω βοτάνων για καλύτερη και πιο στοχευμένη δράση.

 Δράσεις – Ιδιότητες βαλεριάνας

Το γάμμα αμινοβουτυρικό οξύ (GABA) βοηθά στη ρύθμιση και λειτουργία των νευρικών κυττάρων, αποτελώντας έναν από τους κύριους κατασταλτικούς νευροδιαβιβαστές. Σε πειραματικές μελέτες φάνηκε πως το εκχύλισμα της βαλεριάνας που περιέχει βαλερενικό οξύ, δεσμεύεται με τους υποδοχείς GABA, αυξάνοντας την ισχύ της σηματοδότησης τους και την ποσότητα μιας χημικής ουσίας γάμμα αμινοβουτυρικό οξύ (GABA) στον εγκέφαλο.

 Αϋπνία – ηρεμιστική δράση

Η καταστολή που προκαλεί η λήψη βαλεριάνας, αυξάνοντας τα επίπεδα του GABA στον εγκέφαλο σε συνδιασμό με ορισμένες φυτοχημικές ενώσεις που περιέχει το εκχύλισμά της φαίνεται να ευθύνονται για τις ηρεμιστικές ιδιότητές της. Σε μεγάλες ποσότητες η βαλεριάνα έχει ηρεμιστικό αποτέλεσμα, μειώνει τη νευρική δραστηριότητα, διευκολύνοντας έτσι την αϋπνία.

Αγχολυτική δράση

Η ηρεμιστική δράση της βαλεριάνας επιδρά και στα επίπεδα του άγχους. Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι η ρίζα της βαλεριάνα αυξάνει την ποσότητα μιας χημικής ουσίας που ονομάζεται γάμμα αμινοβουτυρικό οξύ (GABA) στον εγκέφαλο.  Το βαλερενικό οξύ που περιέχεται στο εκχύλισμα ρίζας βαλεριάνας φαίνεται πως δρα ως παράγοντας κατά του άγχους, εάν και απαιτούνται περαιτέρω έρευνες για τον προσδιορισμό του ακριβούς μηχανισμού δράσης. Ωστόσο, προκατακτικές μελέτες σε ανθρώπους δεν έχουν δείξει κάποιο όφελος από τη λήψη βαρελιάνας σε περιπτώσεις αγχώδους διαταραχής.